De laatste weken van mijn moeder
De jonge Paulien
Week 1- 1 september 2005
‘Misschien wordt dit het dagboek waarin ik zal opschrijven dat ma is overleden.’’
Ik staar naar de zin hierboven. Ik vind het eng het zo neer te schrijven, alsof er een onheilspellende kracht van de woorden uit kan gaan.
Ik probeer het van me af te schudden. Waar heb je anders een dagboek voor? Die is toch bedoeld om je zorgen aan toe te vertrouwen?
Mijn moeder is in het ziekenhuis beland. Er is sprake van een tia. Samen met een goede vriend zoek ik haar op. Vanaf haar bed is zij in gesprek met haar buurvrouw. Ik herken ma’s bemoedigende woorden aan het adres van de andere vrouw. Typisch ma om (zelfs hier) niet met zichzelf bezig te zijn.
Week 2
Ma ligt inmiddels alleen op de kamer. Ik ben aanwezig bij een gesprek met de arts naar aanleiding van een onderzoek. De dokter kijkt ernstig en ik zet me schrap. Het blijkt niet om een tia te gaan maar om een hersentumor. Gezien de ligging en grootte is het niet operabel. We zijn er stil van.
Wanneer de dokter weg is zegt ma: “andere mensen krijgen ook kanker dus waarom ik niet?”. Ik ben het niet met haar eens. Mijn moeder heeft immers al meerdere chronische kwalen en is hierdoor gehandicapt. Ze is zo breekbaar, hoe moet ze dit doorstaan? Ik bid veel dezer dagen.
Week 3
Er zal een stukje van de tumor worden genomen. Dit heet biopsie ofwel een ‘biopt nemen’. Het idee van een naald in haar hoofd vind ik heel erg eng. Maar de artsen willen de behandeling kunnen afstemmen op het type kanker. Daarom moet het weefsel eerst nader onderzocht.
Ondanks de vele slechte ervaringen met medici heeft mijn moeder toch vertrouwen in de artsen. Zij denkt er niet aan om nu al dood te gaan. Ze wil de 70 nog halen. Ik heb een slecht voorgevoel maar wil haar daar nu niet mee belasten.
Week 4
Vandaag begraven we mijn moeder. Het is toch mis gegaan. De bloeding die tijdens de biopsie ontstond bleek niet te stuiten. De artsen hebben haar te laat met de bloedverdunners laten stoppen, begrijpen we later. Een medische misser. Ik noem het een bijzondere vorm van genade want ma was voor alle behandelplannen veel te zwak. Haar is een laatste lijdensweg bespaard gebleven. Alleen dat we nu geen echt afscheid hebben kunnen nemen vind ik wel heel erg.
De begrafenis is zo druk dat niet iedereen kan zitten. Er zijn veel jonge mensen bij, die mijn moeder kenden vanuit haar rol als pastoraal werkster. Werk dat zij de laatste jaren ook vanaf haar bed moest doen omdat ze nog maar kort kon zitten. De verhaalde herinneringen zijn fijn voor ons als familie. Ze komt daardoor nog even heel dichtbij.
Mijn broer krijgt drinken
De weken na haar overlijden zit ik veel buiten. De september-zon is warm en troostend. Ik kan alleen huilen wanneer ik over haar schrijf of iets terug lees wat ik over haar heb geschreven. De geschreven taal blijkt de toegangspoort tot mijn verdriet.
Op een nacht verschijnt mijn moeder in een droom. Mijn vraag aan haar is dringend: “was je niet bang?” “Ach nee” zegt ze nuchter en dan plots op meelevende toon: “maar ik vond het zo rot voor jullie!” Ik word wakker en denk : “typisch ma” om zelfs nog na haar dood eerst aan de ander te denken…
Bij de foto’s schreef mijn vader destijds onderstaand gedicht
Pauliens nalatenschap
Haar hand was gemaakt
om liefde te geven,
hetzij voor een aai,
of drinken ten leven
Een ander benodigde
aandacht te schenken,
te helpen waar nodig,
dit noodt tot gedenken.
Je graf is een kleinnood
vol bloemen en pracht
jou ter gedacht’nis
voor al wat je bracht.
Daarom te zeggen:
“adieu lieve meid”
is ons een genoegen
het weerzien verbeid.
Wat heb jij dit mooi geschreven, zo ontroerend en wat mooi die droom.Wat een bijzondere moeder had jij. Veel liefs van mij
Dankjewel Hélène. Ja, die droom was een kostbaar geschenk. Liefs terug hoor!
Ik ben ondersteboven van het gedicht van pa. Je had lieve ouders Anne.
Jazeker Cas. Ik koester veel herinneringen. Mijn contact met mijn vader is zeer verdiept na het overlijden van mijn moeder. Zo gaat dat soms.
Och Anne, wat ontroerend. Wat mooi dat je dit zo omschreven hebt en met ons wilt delen. Wat is dat snel gegaan in 4 weken van ontdekking van de tumor tot de begrafenis.Wat zal dat moeilijk geweest zijn voor jullie en wat bijzonder dat je moeder je in een droom zoveel troost kon geven, als door God gezonden. Prachtig gedicht van je vader er bij. Dank voor het delen.
Jij bedankt voor je uitgebreide en liefdevolle reactie Coby.
Ik weet niet goed wat te zeggen, wat je schrijft raakt me, zo liefdevol, wat kostbaar.
Dankjewel Danielle. Dat je zo lief trouw reageert is voor mij al steun genoeg.
Verdrietig, het kan soms snel gaan. Maar erg mooi beschreven.
Dank je Natasja.
Iemand zei eens ‘niemand krijgt meer dan hij aankan. Ik moest er gelijk aan denken bij dit geweldig geschreven diep triest gebeuren. Misschien is de medische misser niet voor niets, hoe treurig ook.
Och Anne zo mooi. Wat een liefde vol en zorgzaam dapper en sterk mens was je moeder. Wat zul je haar missen zo af en toe of misschien vaker. Gewoon even je verhaal kwijt om raad vragen je hart delen.
Zeven maal om de aarde te gaan,
als het zou moeten op handen en voeten;
zeven maal, om die ene te groeten
die daar lachend te wachten zou staan.
Zeven maal om de aarde te gaan.
Zeven maal over de zeeën te gaan,
schraal in de kleren, wat zou het mij deren,
kon uit de dood ik die ene doen keren.
Zeven maal over de zeeën te gaan –
zeven maal om met zijn tweeën te staan. Ida Gerhardt
Wat een prachtig gedicht is dat Lineke. Dankjewel!
lieve Anne,
Wat heb je dat mooi en liefdevol geschreven over je moeder, wat erg dat je geen afscheid van haar hebt kunnen nemen. En dat gedicht dat je vader schreef ook zo ontroerend mooi. In gebed bij jou en jullie in deze moeilijke periode.
Dankjewel lieve Johanneke.
Wat een ontroerend gedicht Anne.
Stil van je blogje.
Ah…dank je Hilly.
Mooi persoonlijk stukje. Bijzonder dat je moeder zei “andere mensen krijgen ook kanker dus waarom ik niet?”. De meeste mensen vragen zich af: “waarom ik”.
Bedankt voor je reactie Rinske. Ja, dat vond ik ook zo bijzonder. Je kan veel dingen omdraaien in het leven. Zeker bij klagen kan dat helpend zijn. Hoewel gewoon klagen ook kan opluchten. Helaas blijven velen echter hangen in…