De laatste twee maanden van zijn leven woonde mijn vader in een zogenaamde zorg-villa. Hier had ik hem naar toe gebracht toen bleek dat hij op het herstelcentrum zat te verpieteren. De verzorging deed haar best maar had eenvoudigweg te weinig tijd en mijn vader was een bewerkelijke patiënt geworden. Hij had dat in de gaten en het deed hem verdriet. Een vriendin die in de zorg werkt, wees mij op de villa.
Na de verhuizing zag ik mijn vader opbloeien. Niet zozeer qua gezondheid (hij bleef zwak) maar wel mentaal. Wanneer ik hem bezocht trof ik hem regelmatig in de tuin bij de villa aan, voorzien van strohoed. De zon op de bol hield hij namelijk niet lang vol. Het deed me deugd dat deze tip van mij daar direct was opgepikt en dat hij nu eindelijk weer buiten kwam. Al had hij in een wandeling in de rolstoel nog geen behoefte.
Maar het meest opvallende was dat mijn vader niet uitgepraat raakte over een bijzonder detail dat hemzelf opviel in de zorg, die hij nu kreeg. Meermaals vertelde hij: “ze raken me hier aan… ” De eerste keer dat hij het zei sprongen me de tranen in de ogen. Mijn vader was nooit aanrakerig geweest. Hij was bepaald geen knuffel-papa. Maar nu, op zijn oude dag, was dit toch veranderd. Ook vanwege zijn slechte zicht was het belangrijker voor hem geworden.
Ik schreef ooit een blog over aanraking https://annderverhaal.nl/2016/01/15/aanraking-wat-vind-jij-2/ en haal een stukje hieruit aan: Een aanraking bevestigt je in je bestaan: “ik zie je, je mag er zijn en ik ben er voor je..” zeg je eigenlijk, maar dan zonder woorden.
Phylis Davis schreef een mooi gedicht hierover. Het heet: ‘Toe raak me aan’. Ze beschrijft de diverse leeftijdscategorieën; van baby tot bejaarde en maakt duidelijk dat aanraking op elke leeftijd van belang is.
Een strofe uit haar gedicht gaat als volgt:
Als ik je bejaarde vader of moeder ben, toe raak me aan
Zoals ik werd aangeraakt toen ik nog heel jong was.
Houd mijn hand vast, zit dicht bij me, geef me kracht,
verwarm mijn vermoeide lichaam met jouw nabijheid.
Al is mijn huid nu gerimpeld, ze vindt het heerlijk om aangeraakt te worden.
Wees niet bang, raak me gewoon aan.
Mijn vader werd na zijn verhuizing ook weer vaker gedoucht. Hij genoot als een kind van het te worden ingezeept. Daarbij is het water zelf een vorm van aanraking. Bedenk maar eens hoe het voelt wanneer je je kan laten afspoelen onder een warme douche. Heerlijk toch?
Je begrijpt dat het voor ons, als familie, een verademing was dat onze vader in goede handen bleek, het naar zijn zin had en (hoe kort ook) nog even kon genieten van echte aandacht en oprechte aanraking.
Ik denk dat de meeste verzorgenden bij voorkeur in een zorg-villa zouden werken. Meer handen aan het bed maakt het werk lichter en biedt meer ruimte voor een praatje en ander liefdebetoon. Nu is het vaak een gejakker en gejaag en dat is voor niemand plezierig. Toch hoop ik dat er ondanks de haast wat meer zal worden aangeraakt. Daarom noem ik deze blog: toe raak me aan.
Een liefdevolle of verzorgende aanraking werkt louterend.
Je omschrijft het prachtig.
Vriendelijke groet,
Dank je Rob! Vriendelijke groet terug van mij.
Wat heeft een mens daar behoefte aan. Als je er van verstoken bent lijd je aan warmoede.
Daarom ben ik blij met Bella en de poezenkinderen.
Wat een vondst ´warmoede´. Fijn dat jij die liefde bij je beestjes vindt. Katten en honden houden vaak van knuffels. En met het ouder worden nog meer. Daarin doen ze niet voor ons mensen onder.
Dat was vroeger zo, er werd niet veel aangeraakt en geen knuffels, maar je wist toch wel dat je ouders van je hielden. Tegenwoordig met drie kussen op je wang en omhelzingen was het ‘doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg’.
Maar wat fijn dat je vader ervan genoot, want contact is toch wel belangrijk.
Nu knuffel ik vaak mijn moeder, als ze af en toe wat verward is en vraagt waar pa blijft… hij is 3 jaar geleden overleden.
Wat lief Loes; die knuffel voor je moeder. Wanneer ze wat verward is kan dat haar echt troosten.
Dit raakt me aan. Vooral nu mijn eigen vader niet zo lang meer zal leven. Bedankt Anne. Ik zou een heleboel willen schrijven maar deze blogpost verdient een gouden lijst (krijgt ie ook, als het mag plaats ik hem volgende week in de christelijke bloggersclub). OK?
Ja leuk! Dankjewel Aritha.
Ik ben 79 jaar en heb een lieve vrouw. Zij is 19 jaar jonger dan ik. Wij raken elkaar elke dag aan. Als ze thuiskomt omhelzen we elkaar. Soms gaat het zonder nadenken, langs me heen. Andere dagen besef ik zomaar ineens hoe gelukkig ik ben. Ik verheug me in jouw mooie verhaal over je vader. Wat had die man het nodig om aangeraakt te worden. Aanraken heeft ieder mens nodig. We beseffen het niet altijd, maar we hebben het allemaal nodig.
Wat mooi Cas, dat jij en je vrouw dit dagelijks doen. Bedankt voor je reactie.
Wat enorm mooi geschreven, het raakt me, roept herinneringen op.
Geeft stof tot nadenken.
Dankjewel Danielle. Wie weet vormt de stof inspiratie voor een blog?
Wat een prachtige blog Anne! Zo fijn voor je vader en jullie dat je vader zo is opgebloeid door aanraking/aandacht. Aanraking doet zeker wat. Net zoals je in je eerdere blog schreef. Het laat blijken dat je iemand echt ziet. Ik merk bij mezelf dat ik het tegenwoordig vaak doe, even een hand op iemands schouder bijv. Fijne dag nog hoor en bedankt voor je mooie verhaal!
PS: ik weet dat je vader overleden is hoor. Zoals ik het heb geschreven zou je misschien iets anders kunnen denken.
Dank je Anja. Mooi dat je je bewust de aanraking inzet in je contact met mensen.
Heel fijn voor je vader en voor jou natuurlijk! Aanraking hebben we inderdaad allemaal nodig. Ikzelf ben me daar ook pas de laatste jaren meer bewust van. Als kind werd er gezegd dat ik daar geen behoefte aan had, onzin natuurlijk. Mijn ouders hadden het zelf nooit geleerd en er stiekem zelf ook meer behoefte aan gehad. Maar het mooie is dat we het alsnog kunnen leren op latere leeftijd, dat blijkt weer uit jouw verhaal.
Bedankt voor je reactie Heleen. Ja, bijzonder hoe een mens zich ontwikkelen kan in deze.
Pas ben ik 75 geworden en weet wat het is om aangeraakt te worden. De titel ben ik even kwijt, maar het gaat om een gedetineerde, die in jaren niet was aangeraakt.
Zo ongeveer voelde mij toen ik na een tal van ” kloosterjaren ” door omstandigheden het celibatair leven moest opgeven. Al die jaren geen vrouw aangeraakt en in 2006 leerde ik een vrouw kennen. Wat een openbaring was dat om elkaar aan te raken. Goed, het duurde maar 1 jaar. En niet zo lang geleden opnieuw een warme relatie, die zo’n 4 jaar heeft geduurd.
Nee, zonder aanraking voel ik mij nog steeds een half mens.
Bedankt voor je openhartige reactie Gerard. Ik hoop dat er weer iemand in je leven komt waarmee je dit mag beleven.
Iedereen heeft het nodig aangeraakt te worden. Je gaat het pas missen als het niet meer gebeurt, denk ik. Het blijft een mooi verhaal, Anne! En een pleidooi voor zorg met aandacht en liefde.
Dank je Monique. Ja, zo werkt het wel denk ik; gemis groeit door gebrek.
Wat een mooi schrijven; het brengt mijn hart weer in beroering.
Nog voor ik trouwde, wist ik al dat ik de zorg (ik was ziekenverzorgster) vaarwel moest zeggen; mijn lichaam kon het werk niet meer aan.
En als ik zie wat er van de zorg geworden is, weet ik dat ik zo niet zou kunnen werken.
Maar wat zou ik graag werken in zo’n huis als waar je vader zat.
Heimwee naar lang vervlogen tijd vult mijn hart, wat zou ik nog graag …
Je was vast een liefdevolle verzorgster Rita. Jammer dat je dit moest opgeven. Geloof wel dat je deze liefde nu op andere manieren weet door te geven en daar ben ik blij om. Ik weet wat het betekent het werk dat je graag deed niet meer te kunnen doen. Voor mij is het schrijven een uitlaatklep geworden en nog meer dan dat. Bedankt voor je reactie.
Mooi Anne! Als single mis ik dat wel eens, aangeraakt worden. Gelukkig wordt mijn moeder steeds knuffeliger :). Mooi dat er mensen in de zorg werken die aanraken. Mensen voelen zich gezien als ze aangeraakt worden.
Dank je Rieke. Ja, mijn eerste blog over dit thema gaat over de singles. Je moet dan veel missen. Ik ben blij dat je moeder knuffeliger wordt. Geniet er maar van. Liefs!
Wat mooi om te lezen, heel goed dat je dit onder de aandacht brengt.
Dank je Coby.
Wat fijn dat er nog zulke plekken zijn! Dankjewel voor het delen. ♥
Graag gedaan. Dank voor je hartelijke reactie.
Hoe ‘raak’ kan het zijn? Mooi!
Die is leuk! ThanX Marja.